«پیشرفت» بر فراز «توسعه»
تاریخ انتشار: ۲۲ مرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۴۴۷۷۵۳
برای منشاء تمدن و پیشرفت بشر، دلایل مختلف و استدلالهای متعددی بیان میشود که مضرب مشترک همه آنها یک واژه است: «علم». ارزش ذاتی این واژه در کنار تکرار و توجه نظری و اجرایی دانشمندان و بزرگان ایران اسلامی از اواخر دهه چهارم عمر جمهوری اسلامی اهمیت ویژه و منحصر به فردی به آن دارد. دومین رهبر سیاسی شیعه جهان در قرن سیزدهم هجری در این باره معتقدند: «بیشک علم پایه تمدن است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
به گزارش ایسنا، رهبر جمهوری اسلامی ایران ۱۲ سال قبل از ورود ایران به قرن سیزدهم هجری یعنی در سال ۱۳۹۰ خواستار تبیین الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت شدند. هدف از این کار به جنب و جوشش درآوردن کارگزاران، مدیران و دانشمندان از صدر تا ذیل نظام و همافزایی بدنه متخصص و دانشگاهی کشور جهت یافتن راهحلهایی برای تخریب ساختارهای معیوب فکری و اجرایی و ایجاد تحرک بینشی، قانونی و اجرایی در همه دستاندرکاران حال و آینده ایران جهت تلاش برای قرار گرفتن نام کشور ایران بین پنج کشور پیشرفته جهان در حوزه تولید اندیشه، علم و فناوری بود.
ایشان از اواخر سومین دهه انقلاب اسلامی در سال ۱۳۸۴ و در دولتهای نهم و دهم در دیدارها و سخنرانیهای متعددشان با دولتمردان و نخبگان کشور بر حرکت کشور در مسیر پیشرفت و تکامل در عرصه های مختلف را مورد تاکید قرار دادند و بهترین راه را طراحی الگوی پیشرفت در چارچوب آموزههای ایرانی و اسلامی مطرح کردند و از همان سال با تعیین چارچوبهایی خواستار تدوین سیاستهای کلی مربوط به پیشرفت شدند.
اهمیت تدوین این سیاستها به حدی بود که ایشان در سال ۱۳۹۰ مرکزی به نام «مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت» تاسیس کردند و یکی از نزدیکترین مدیران نزدیک به دفترشان را در راس این مرکز منصوب کردند تا او و تیمش در مرکز الگو بتوانند بسترساز اصلاح دیدگاهها و عملکردهای اشتباه، معیوب و ناقص کارگزاران نظام در سه حوزه مفاهیم، رویکردها و عملکردها شوند و بتوانند با به خدمت گرفتن بدنه متخصصان و نخبگان دانشگاهی، اصلاح ساختار معیوب نظام مدیریتی و اجرایی کشور را پیریزی کنند.
توجه به این مسئله برای رهبر انقلاب از چنان اهمیتی برخوردار بود که ایشان حتی در نام مرکز از به کار بردن برخی واژگان نظیر «توسعه» برای رساندن منظور و هدفشان صرفنظر کردند و به جای آن از واژه «پیشرفت» استفاده کردند.
به این ترتیب مقام معظم رهبری با وارد کردن واژه پیشرفت به ادبیات سیاسی کارگزاران نظام، برای اولین بار بر اهمیتِ ارزش ذاتی این کلمه افزودند.
با اتفاقی که برای «پیشرفت» افتاد «توسعه» بساطش را به زودی از لیست واژگان نظام برنامهریزی، مدیریتی و قانونگذاری کشور جمع خواهد کرد. این واژه از بهمن ۱۳۶۸ و در تدوین اولین برنامه نظام توسعهای کشور وارد ادبیات نظام قانوننویسی و محاورات معمولِ قانونگذاران، دانشمندان و دولتمردان کشور شده بود.
بنابر تعریف نخبگان و کارشناسان وجه تمایز دو مفهوم «پیشرفت» و «توسعه» در توجه توامان کلیدواژه پیشرفت به علم، دین و اخلاق است.
البته ردِ این دیدگاه در سخنان بیست و پنجم شهریور ۱۳۸۵ مقام معظم رهبری قابل ملاحظه است. ایشان در آن سخنرانی تاکید کردند: «علم با دین و اخلاق هست که برای بشریت مفید خواهد بود. علم هر چه هم پیشرفت کند، اگر از اخلاق و دین فاصله بگیرد، به حال بشریت مفید نخواهد بود.» و البته ایشان در همان سخنرانی به جدی هشدار دادند: «... علم باید با اخلاق و ایمان همراه شود تا ما به همان چالهای نیفتیم که غرب در آن افتاد.»
تاکید به جوانان
مقام معظم رهبری در دیدار دانشآموزان و دانشجویان کشور که در آستانه روز ملی مبارزه با استکبار جهانی در تاریخ ۱۲ آبان ۱۳۹۷ انجام شد، گفتند: «... شما جوانها خودتان را در قبال مسئله پیشرفت کشور مسؤول بدانید. برنامه پیشرفت، برنامه مشخصی است، برنامه فکر شده و سنجیدهای است. ملاحظه کردید، الگوی پیشرفت ایرانی - اسلامی که تا ۵۰ سال میتواند قالب حرکت این کشور در جهات مختلف باشد، تبیین، تعیین و آماده شده است. در اختیار صاحبنظران است که آن را ورز بدهند و تکمیل کنند.
... شما خودتان را جزئی از فعالان این نقشه وسیع و همهجانبه بدانید و برای آن خودتان را آماده کنید. این آمادگی، یک روز با درس خواندن است، یک روز با تحقیق کردن است، یک روز با ساختن است، یک روز با کار و ابتکار است، یک روز با اتخاذ مواضع درست سیاسی است، یک روز با حضور در میدان سیاست است؛ هر روزی، هر دورهای از زندگی شما یکی از این اقتضائات را دارد. خودتان را در همه احوال موظف بدانید که در قبال پیشرفت کشور، خودتان را سهیم و مسؤول بدانید.
... این را هم عرض بکنم، مدل توسعه را ما از غرب نمیگیریم. اولا ما اسم این حرکت را پیشرفت میگذاریم، نه آنچنان که آنها اسمگذاری میکنند «رشد و توسعه». مدل پیشرفت کشور را ما از غرب نمیگیریم. غربیها خودشان بهخاطر این روش و این مدل، خودشان را بدبخت کردهاند، مشکلات فراوانی برای خودشان درست کردهاند؛ زرق و برق هست اما باطن و درون، پوسیده و رو به فساد است. از آنها ما نمیگیریم. البته از دانش روز و از فناوری روز حداکثر استفاده را میکنیم و پیشرفت را، هم مایه سعادت ملت، هم مایه افتخار ملت، هم مایهی امنیت کشور میدانیم و برای پیشرفت کشور تلاش میکنیم و جوانهای ما و عزیزان ما بایستی در این زمینهها خودشان را مسؤول بدانند و احساس تکلیف بکنند و احساس وظیفه بکنند.
... جوانهای عزیز همانطور که عرض کردم، بدانید آینده این کشور و آینده ایران اسلامی از گذشته آن به مراتب بهتر و درخشانتر است. بدانید اگر چنانچه با این روحیهای که امروز شما دارید و نشان میدهید، این ملت پیش برود و حرکت بکند، تردیدی نیست که در آینده نهچندان دوری خواهد توانست به اوجی در دنیا برسد که در تعاملات جهانی، همیشه دست برتر را داشته باشد و بتواند مقاصد خودش را پیش ببرد؛ این چیزی است که حتمی و قطعی است و در این تردیدی نیست و شما جوانهای عزیز انشاءالله این را به چشم خودتان خواهید دید و آن روز تجربه خواهید کرد این پیشرفت عظیمی را که به برکت اسلام و به برکت انقلاب اسلامی در کشور به وجود آمده است.»
مقام معظم رهبری دوم خرداد ۱۳۹۰ در اوائل چهارمین دهه و آخرین سالهای فعالیت دولت دهم تصمیم گرفتند برای نظریهپردازی و گفتمانسازی انقلاب اسلامی مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت را تاسیس کنند تا این مرکز علاوه بر هدف استراتژیک پیشرفت بتواند آن را در چارچوب تعمیق و توسعه مبانی و اصول دینی و ایجاد فضای گفتمانی قوی در حوزه و دانشگاه بسترسازی کند.
به نظر میرسد این مرکز با گذشت ۱۲ سال از تاسیس توانسته باشد به الگویی هر چند تایید نشده از سوی مقام معظم رهبری رسیده باشد که دربر گیرنده همزمان ارزشهای ریشهدار اسلامی، تمدن اصیل فرهنگی ایران زمین و بسترساز پیشرفت کشورمان در همه عرصههای فکری، سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و نظامی باشد.
مانعتراشیهای دشمنان نظام جمهوری اسلامی بر سر راه پیشرفت ایران بخش قابل توجه دیگری است که از چشم رهبر معظم انقلاب مخفی نمانده است.
ایشان در تاریخ 19 اردیبهشت 1386 با تحلیل این رفتار کشورهای استکباری، گفتند: «... نکته قابل توجه دیگر آنچه امروز برای استکبار جهانی یک خطر تلقی میشود، این است که ملتهای مسلمان هویت و شخصیت و اصالت و استقلال خود را جدی بگیرند. همانطور که عرض کردیم، آنها دلشان میخواهد کشورهای منطقهی اسلامی، کشورهای شرق، کشورهایی که به دلایل گوناگون از کاروان پیشرفت علم عقب ماندهاند، همیشه در حضیض نادانی و ناتوانی بمانند. آنها با هر پیشرفتی در هر کشور عقبافتاده مخالفند. آنها وقتی میبینند کشور عقبافتادهی دوران رژیم طاغوت، امروز تبدیل به کشوری شده است که در زمینههای علمی و صنعتی دارای شجاعت است و در میدانهایی وارد کار صنعتی و فناوریهای پیچیده شده که احساس میکنند سالهای متمادی پیش رفته است، احساس خطر میکنند.
اگر این ملت بتواند خودش را به قلههای پیشرفت و علم و ترقی برساند، یک دروازهی عظیمی جلوی راه ملتها برای رفتن به سمت معنویت باز میشود. لذا کارشکنی میکنند؛ مخالفت میکنند؛ تبلیغات سوء میکنند؛ تحقیر میکنند؛ از فشارهای سیاسی و اقتصادی استفاده میکنند، برای اینکه این ملت نتواند به این مقصود برسد.
همهی سعی دشمنان ما این است که این عناصرِ زندهکننده و پیشبرنده را از جوانهای ما بگیرند؛ ایمانش را بگیرند، اعتماد به نفسش را بگیرند؛ کمااینکه در دوره طاغوت موفق شده بودند. جوان ما آن روز اعتماد به نفس نداشت، خودش را به طور غریزی و شبه غریزی، کوچکتر و حقیرتر از یک جوان اروپائی میدانست! مگر جوان اروپائی چیست؟ کیست؟ یک موجود سرتاپا عقدهی روحی و مشکلات روانی و گرفتاریهای گوناگون مادی و معنوی؛ اما تبلیغات رنگین، تصویری از جوان ما درست کرده بود که این جوان ما به این تصویر که نگاه میکرد، همیشه احساس میکرد که کوچکتر است؛ حقیرتر است؛ یک چنین اشتباهی را در ذهن جوانهای ما کاشته بودند. الآن هم جوانهای آن دوران که پیر مردهای امروزند، آنهایی که تحت تأثیر انقلاب قرار نگرفتند، اگر مراجعه کنید، همان روحیه و احساس را در اینها میبینید؛ تربیت غلط دوران جوانی آن روز. آنها اعتماد به نفس نداشتند.
میخواهند از جوانِ امروز، اعتماد به نفسش را بگیرند، ایمانش را بگیرند، روحیهی ابتکارش را بگیرند، روحیهی خلاقیتش را بگیرند، شوق او به پیشرفت و کار را بگیرند و او را با گرفتاریهای گوناگون سرگرم و مشغول کنند. حالا یکی را به شهوات، یکی را به کارهای لغو، یکی را به هرزهگردی و بیهوده این ور و آن ور رفتن، یکی را به یقهی این و آن را گرفتن.»
نظریه پیشرفت
برخی مدیران و متخصصان کشور معتقدند با طراحی نظریه پیشرفت میتوان به الگویی کاملا بومی و ایرانی از رشد که دربرگیری جامعتری نسبت به توسعه دارد، رسید.
آیتالله ابوالقاسم علیدوست رییس اندیشکده فقه و حقوق اسلامی مرکز الگوی ایرانی اسلامی پیشرفت گفت: «قرار گرفتن واژه پیشرفت در نام مرکز به دلیل حساسیتهایی که نسبت به واژه «توسعه» وجود دارد، انجام شد به خصوص که ممکن بود واژه توسعه در برگیرنده احکام شریعت نباشد و مرکز الگو برای همراهی نکردن با برخی تلقیها و معانیهای غربیِ توسعه از واژه پیشرفت استفاده کرد.»
محمدهادی زاهدی وفا رییس اندیشکده اقتصاد مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت نیز معتقد است: «برای پیشرفت باید نظریه مفهومی داشته باشیم.»
وی اظهار کرد: «الگو یک سند راهبردی مبتنی بر یک نظریه پیشرفتِ تعالی عدالت بنیان انسان است یعنی انسان در بعد مادی و معنوی بر اساس شاخصهایی ارتقا پیدا کند و عدالت تعیین کننده روابط اجتماعی باشد که همه این مفاهیم از دل مفاهیم اسلامی خارج میشود. هدف نظریه پیشرفت اسلامی، تعالی عدالت بنیانِ انسان است به این معنا که پیشرفت جامعه اسلامی در این است که انسان خود موضوع و محور توسعه و پیشرفت است، نه ابزار توسعه و پیشرفت. ما از موضوع توسعه و پیشرفت انسان، تعالی انسان را استنباط میکنیم چون بر اساس مفاهیم قرآنی و اسلامی، توسعه انسانی بُعد مادی و معنوی دارد. این انسان یک انسان فردی نیست و سند الگو هم یک سند الگوی فردی نیست بلکه در جامعه زندگی می کند که این جامعه بر اساس مجموعهای از روابط انسانی تعریف میشود و این روابط در جامعه اسلامی عدالت تعریف میشود.»
منابع:
سایت خامنهای دات آی آر
مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: برگزیده ها دروازه تاریخ صادق واعظ زاده مقام معظم رهبری محمدهادی زاهدی وفا مرکز الگوی اسلامی الگوی اسلامی ايرانی پيشرفت توسعه مجلس شورای اسلامی مجلس یازدهم لایحه حمایت از فرهنگ عفاف و حجاب ثبت نام انتخابات مجلس دوازدهم پیش ثبت نام انتخابات مجلس انتخابات 1402 ایران و لبنان مجلس دوازدهم مجلس شورای اسلامی مجلس یازدهم لایحه حمایت از فرهنگ عفاف و حجاب ثبت نام انتخابات مجلس دوازدهم مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت مقام معظم رهبری نظریه پیشرفت واژه پیشرفت پیشرفت کشور مرکز الگو یک روز
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۴۴۷۷۵۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
جذب و تربیت سالانه دو هزار نیروی متخصص در حوزه فناوری کوانتوم
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری، مرکز پژوهش، فناوری و نوآوری کوانتوم با حضور معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان رییسجمهور در دانشگاه علم و صنعت ایران افتتاح شد.
روح الله دهقانی با بیان اینکه تربیت و پرورش نیروی انسانی اثرگذار، نخستین وظیفه ستاد توسعه فناوریهای اپتیک و کوانتوم است و در این راستا، ترویج، اطلاع رسانی و تبلیغ برای جذب سالانه حداقل دو هزار نفر در حوزه کوانتوم در دستور کار ستاد است، گفت: از ۱۰ دانشجوی پسادکتری توسط ستاد کوانتوم برای فعالیت در این مرکز نوآوری حمایت می شود تا کمکی به تسهیل فرآیند تربیت و توانمندسازی نیروی انسانی حوزه کوانتوم صورت بگیرد.
عملیات «وعده صادق» از مصادیق توانمندی کشور در عرصه دفاعی و نظامی
وی با اشاره به نقش برجسته و پررنگ علم و فناوری در اقتدارآفرینی و امنیت کشور عنوان کرد: عملیات غرورآفرین «وعده صادق» که یکی از مصادیق توانمندی و اقتدار کشور در عرصه دفاعی و نظامی است که بزرگی و هژمونی این عملیات بر دو رکن مهم اتکا دارد که نخستین و مهمترین این ارکان، برخورداری ایران از دانش و فناوری بومی کافی برای اجرای چنین عملیاتی است. در حقیقت مصداق واقعی «العلم سلطان» به وضوح در این عملیات، نمایان بود و جهان، توانمندی دانشی و فناورانه ایران و توانمندی در کاربردی سازی آن را به وضوح دریافت.
دهقانی ادامه داد: دومین رکن این عملیات را میتوان بهره مند بودن کشورمان از موهبت فرماندهانی دارای شجاعت، وتدبیر و درایت استفاده و به کارگیری این توانمندی دانست. فرماندهان توانمندی که به مدد رهنمودهای رهبر معظم انقلاب اسلامی از چنین شجاعتی برخوردارند و این دو رکن در کنار هم، برای دوستان ایران مقتدر، امری تحسین برانگیز و برای دشمنانش، موضوعی هراسناک است.
معاون علمی رییس جمهور، دانشگاه علم و صنعت را یکی از پیشرانهای توسعه علم و فناوری در صنعت کشور دانست و افزود: ورود این دانشگاه به عرصه حمایت و توسعه فناوریهای تحولآفرین و پیشران، موضوعی دلگرم کننده و زمینهساز تربیت نیروی انسانی متخصص و مجرب برای حرکت در توسعه و کاربردیسازی فناوریهای تحول آفرینی همچون کوانتوم، به واسطه شرکتهای دانش بنیان است و در همین راستا، معاونت علمی از تحقیقات، پروژههای تحقیق و توسعه و شکلگیری شرکتهای نوپای این دانشگاه و تعریف پروژه های جدید حمایت میکند.
معرفی ۱۱۰ استاد شاخص در تربیت نیروی انسانی با اعطای «جایزه شیخ مفید»
رییس بنیاد ملی نخبگان ضمن تبریک روز معلم به تمامی معلمان و آموزگاران اظهار داشت: آن چه امروز از شرکت های دانش بنیان و دستاوردهای فناورانه و نواورانه در عرصه های مختلف در اختیار داریم را مرهون دانشگاهها هستیم. بعضا کم لطفی و بی مهری هایی نسبت به دانشگاه ها صورت میگیرد و جایگاه آنها در توسعه اقتصاد دانشبنیان کم اهمیت تلقی میشود، این در حالی است که رشد و رونق امروز زیست بوم دانش بنیان کشورمان را مرهون دانشگاههای کشور هستیم. انعقاد موافقتنامه های معاونت علمی و دانشگاه ها پیمانی است از سوی معاونت علمی با دانشگاه های مطرح کشور که در مسیر تقویت و تسهیل فعالیت های فناورانه، شکل گیری شرکتهای دانشبنیان دانشگاهی و رشد و بالندگی فعالیتهای فناورانه ونوآورانه گام برمیدارند.
به اعتقاد معاون علمی رییس جمهور، دانشگاه فراتر از آنکه که کارخانه تولید علم، تولید و توسعه فناوری باشد، کارخانه تربیت نیروی انسانی متعهد و توانمند است ولی این موضوع و نقش فاخر در دانشگاه قدری کمرنگ شده است.
وی افزود: امسال جایزه ای تحت عنوان جایزه شیخ مفید تعریف شده است که با کمک دانشجویان نخبه دانشگاهی و بدون اعلام هیچ فراخوانی، استادانی را که انتخاب اول دانشجویان هستند و نقش اثرگذاری در تربیت و اعتلای نیروی انسانی دانشجو دارند مورد تقدیر و حمایت قرار میدهد.
دهقانی با اشاره به اعطای یک بسته حمایتی ۱۰ میلیارد ریالی به برگزیدگان این جایزه عنوان کرد: این جایزه شامل ۱۰۰۰ امتیاز است که تا ۴۰۰ امتیاز آن قابل دریافت به صورت نقدی بوده و بخش دیگر آن شامل استفاده از گرنتهای خدمات شبکه آزمایشگاهی، پژوهانهها و دریافت حمایتهای دانشجویان مانند تسهیلات سربازی است.
روح الله دهقانی فیروز آبادی معاون علمی و فناوری رییس جمهور همچنین در جمع خبرنگاران گفت: سال گذشته ستاد توسعه فناوری های ابتیک و کوانتوم در معاونت علمی شکل گرفت که این ستاد بسیار قوی در حال کار کمک کردن به توسعه فناوری های کوانتومی در کشور است.
وی افزود: یکی از برنامه های این ستاد کمک به دانشگاه ها است برای اینکه مراکز نوآوری توسعه فناوری های کوانتومی در دانشگاه شکل بگیرد که در کنار آن هم دانشجویانی آموزش ببینند هم اساتید بتوانند تحقیق و پژوهش انجام بدهند و همچنین فناوری های مورد نیاز صنعت تامین بشود این مرکز که یک مرکز نو آوری خیلی خوب در دانشگاه علم و صنعت است که به کمک معاونت علمی و چندین نهاد مرتبط شکل گرفته و امروز افتتاح شد.
وی ادامه داد: در حال حاضر این مرکز در بحث شبکه ارتباطات امن کوانتومی که مربوط به بحث ارتقای امنیت و همچنین بحث شبکه سازی، افزایش کیفیت و ویژگی های دیگر فناوری است فعالیت می کند که امیدوار هستم سریع تر پاسخ هاو خروجی خیلی خوبی را برای صنعت کشور داشته باشد و حمایت ها ادامه پیدا کند که این مرکز یک مرکز شناخته شده در سطح جهان و منطقه باشد.
کد خبر 6092225